Serbest Meslek Makbuzu Nasıl Keserim?
Hizmet alırken yasal belge düzenlenmesi hem sizin hem de hizmet sağlayıcının haklarını korumak için son derece önemlidir. Vergi kanunları, şirketlerin aldıkları hizmetleri gider olarak gösterebilmeleri için kanunen geçerli bir belgeye sahip olmalarını şart koşar.
Peki bu belgeyi nasıl edinebilirsiniz? Hizmet sağlayıcınız size üç farklı seçenek sunabilir:
- Şirket Kurmak: Eğer hizmet sağlayıcı bir şirket ise, fatura düzenleyebilme yetkisine sahiptir. Bu fatura, vergi dairesine kayıtlı bir şirket tarafından düzenlendiği için yasal belge olarak kabul edilir.
- Serbest Meslek Makbuzu (SMM) Kesmek: Hizmet sağlayıcı, vergi mükellefiyeti bulunan bir serbest meslek erbabı ise, SMM keserek belge düzenleyebilir. SMM’de, hizmetin türü, tutarı, vergi ve diğer bilgiler yer alır.
- Gider Pusulası Kullanmak: Eğer hizmet bedeli 500 TL’den az ise, hizmet sağlayıcı Gider Pusulası düzenleyebilir. Gider Pusulası’nda da hizmetin türü, tutarı ve diğer bilgiler yer alır.
Hangi seçeneğin size uygun olduğu, aldığınız hizmetin türüne ve hizmet sağlayıcının yasal durumuna göre değişir.
- Yasal belge, aldığınız hizmetin vergi matrahına dahil edilmesi ve gider olarak gösterilmesi için gereklidir.
- Belgede, hizmetin türü, tutarı, vergi ve diğer bilgiler eksiksiz ve doğru şekilde yer almalıdır.
- Belgeyi, muhasebe kayıtlarınızda saklamanız ve vergi incelemeleri sırasında ibraz etmeniz gerekir.
Farklı Durumlar Farklı Çözümler
Yukarıda bahsedilen üç seçenek dışında, özel durumlara göre farklı belge türleri de kullanılabilir. Örneğin, bazı meslek grupları kendi özel belge türlerini kullanabilirler. Hangi belgenin size uygun olduğundan emin değilseniz, bir mali müşavire danışmanız tavsiye edilir.
Yasal belge düzenlemesi hem sizin hem de hizmet sağlayıcınızın haklarını korumak için önemlidir. Bu nedenle aldığınız her hizmet için yasal belge almayı unutmayın.
Peki Serbest Meslek Erbabı Mısınız?
Çalışmanızda sermayeden ziyade kendi emeğiniz ve bilginiz ön planda mı? Hizmetlerinizi kendi adınıza mı sunuyorsunuz? Eğer cevabınız evet ise serbest meslek erbabı olabilirsiniz! Birkaç örnek: Çevirmen, heykeltıraş, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı, yazar, mucit.
- Gider pusulası kullanarak vergi avantajlarından yararlanabilirsiniz.
- Ürün veya hizmetinizin sanat eseri kapsamına girip girmediğini kontrol edin. Serbest meslek erbabı olmanın yasal ve vergisel yükümlülükleri olduğunu unutmayın.
- Daha detaylı bilgi almak için Vergi Dairesi Başkanlığı’nın internet sitesini ziyaret edin veya bir mali müşavire danışın.
Kendi işinizi kurmak ve yönetmek özgürlük ve esneklik sunar. Doğru adımları atarak bu özgürlüğü en iyi şekilde kullanabilirsiniz.
Belgesiz İşlem Yapılırsa Ne Olur?
Belgesiz işlem yapmak hem sizin hem de müşteriniz için çeşitli riskler barındırır. Bu metinde belgesiz işlemin olası sonuçlarını detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
Müşteri Açısından Riskler
- Gider Gösterilememe: Müşteriniz size fatura ya da SMM olmadan ödeme yaparsa bu hizmeti kayıtlarında gider gösteremez. Bu durum, vergi matrahının artmasına ve vergi yükünün artmasına neden olur.
- Ek Vergi Talebi: Olası bir vergi denetiminde denetmen bu ödemeyi ücret olarak değerlendirebilir ve müşterinizden ek gelir vergisi talep edebilir. Bu durum, müşteriniz için maddi bir yük oluşturur.
- Cezai Yaptırımlar: Belgelendirme eksikliği, vergi kaçakçılığı olarak değerlendirilebilir ve müşteriniz para cezası gibi cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.
Sizin Açınızdan Riskler
- Güvenilirlik Sorunu: Belgesiz işlem yapmak, güvenilirliğinize gölge düşürebilir ve müşterilerinizin gözünde itibarınızı zedeleyebilir.
- Vergi Kaçakçılığı: Belgelendirme eksikliği, vergi kaçakçılığı olarak değerlendirilebilir ve siz de para cezası gibi cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirsiniz.
- Hukuki Sorunlar: Belgesiz işlemden doğan herhangi bir anlaşmazlıkta, yasal haklarınızı savunmanız zor olabilir.
Sonuç Olarak belgesiz işlem yapmak, hem sizin hem de müşteriniz için birçok riski beraberinde getirir. Bu nedenle, her zaman fatura veya SMM gibi resmi belgelerle işlem yapmanız ve tüm ticari faaliyetlerinizi kayıt altında tutmanız önemlidir.
Stopajsız Serbest Meslek Makbuzu Kesilir mi?
Serbest meslek makbuzları, serbest çalışanlar tarafından verdikleri hizmet karşılığında aldıkları ücretleri belgelemek için kullanılan resmi belgelerdir. Faturadan farklı olarak serbest meslek makbuzlarında %20 oranında stopaj kesilmektedir.
Peki, stopajsız serbest meslek makbuzu kesmek mümkün mü? Evet, bazı durumlarda stopajsız serbest meslek makbuzu kesebilirsiniz.
Stopajsız Makbuz Ne Zaman Kesilir?
Stopajsız makbuz kesebilmek için müşterinizin vergi mükellefiyeti durumunu göz önünde bulundurmanız gerekir.
Müşteri Vergi Mükellefi Değilse: Müşteriniz gelir vergisi mükellefi değilse stopajsız serbest meslek makbuzu kesebilirsiniz. Bu durumda makbuzda sadece KDV oranı belirtilir.
Müşteri Vergi Mükellefiyse: Müşteriniz gelir vergisi mükellefiyse stopaj kesmeniz zorunludur. Stopaj, makbuzdan kesilen ve müşteri tarafından muhtasar beyanname ile birlikte serbest meslek erbabı adına ödenen bir vergidir.
Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar:
- Stopajsız serbest meslek makbuzu kesmek, bazı durumlarda vergi kaybına yol açabilir. Bu nedenle, müşterinizin vergi mükellefiyeti durumunu teyit etmeniz önemlidir.
- Stopajsız makbuz kesmeniz gereken bir durumda makbuza “stopaj kesilmemiştir” ibaresini eklemeniz tavsiye edilir.
- Stopaj ve KDV ile ilgili yasal düzenlemeler zamanla değişebilmektedir. Güncel bilgiler için bir mali müşavire danışmanızda fayda var.
